Sindirella Özgürlük Kedisi

Rebecca Solnit’in yazıp Arthur Rackham’ın resimlediği ve Dinozor Çocuk tarafından yayımlanan Sindirella Özgürlük Kedisi ‘nde klasik Sindirella hikâyesinin yeniden yorumunu okuyoruz.

Bir Özgürlük Kedisi

Klasik Sindirella hikâyesinde üvey annesi ve üvey kardeşleriyle birlikte yaşayan Külkedisi’ni evin mutfağındaki şöminenin yanında görüyorduk sıklıkla. Hep yorgun, mutsuz, umutsuzken sarayda düzenlenen bir parti için bal kabağından yapılma arabası ile gece 12 vuruluna kadar Prens ile dans eder ve saraydan kaçarken ayakkabısının tekini düşürür.

Bu ayakkabının peşine düşen Prens de Sindirella’yı görünce tanıyamaz (!) ancak ayakkabı ayağına uyunca aydınlanma yaşar ve sevdiği kişinin o olduğunu anlayıp onu bu kötü hayattan çekip çıkarır ve sarayında evlenir mutlu mesut yaşarlar. Klasik masalları çocukluğumdan beri pek sevemem ama Sindrella’ya ayrı bir gıcık olma halim var.

Bu kadar aciz durumda kalınması çözümün ille de evlilikle olması beni hep rahatsız etmiştir. (Bu düşünceleri söyleyince “feminist” olarak etiketlenmek de ayrı bir durum ama oraya girmeyeceğim. Şimdilik.)

Prens Neyse!

Bu hikâyeyi tam da bu sebeple aldım. Acaba Sindirella nasıl bir özgürlük kedisi oldu ve üvey kardeşler ile Prens’e tam olarak ne oldu?

Uyarlamalarda bazen zorlama kokusu olur ve bu koku beni rahatsız eder. Yani bir şeyi değiştirmek istemek ile değiştirme çabası içerisinde çırpınmak bana göre iki ayrı yakada duruyor. O yüzden asıl hikâyeyi iyi bilmek, pek çok kaynaktan araştırmak ve elimizdeki uyarlamaya yapabildiğimiz ölçüde nesnel yaklaşmak gerekiyor.

Rebecca Solnit’in kitabın en sonuna eklediği açıklamalar kısmı bu hikâyeyi neden yeniden yazma ihtiyacı duyduğuna dair önemli bilgiler içeriyor. İpucu değil, gerçeklerin ta kendisi. Kitabı bu bütünlük içerisinde ele alınca özgürlük kedisi ifadesi benim için daha anlamlı oldu.

İhtiyacımız olan üvey anne yine orada ve onun orada olması aslında iyi bir şey. Bize tüm bitmek bilmeyen arzularımızı hatırlatmak için var. (Bu da tartışmaya açık olabilir aslında.)

Prens sarayında mutsuz olduğu için başka bir işle uğraşmak istiyor ve bunu yapmasına izin veriliyor. Nazik biri hem bu Prens Neyse!

Üvey kardeşler Pearlita ve Paloma’nın bu hikâyedeki gelişim serüveni klasik hikâyedekinden biraz farklı.

Peki Sindirella? Onun yapmak istediği şey yıllardır hayalini kurduğu bir minik dükkan. Ne dükkanı olduğunu sizi meraklandırarak bitireyim.

Uyarlamada benim en sevdiğim kısım ise bahsettiğimiz karakterlerin henüz çocuk olduklarının farkında olmaları. “Ne evlenmesi yahu!” diyebilmeleri. Kendi ayakları üzerinde durmak için çaba sarf etmeleri. Normalleştirdikleri şeyin bu olması.

Klasik masalları sevmeyişimdeki en büyük etkenlerden biri bol cadılı perili vb olması değil, aciz kadın karakterlerin olması ve bunun hikâye boyu desteklenmesi.

“İyilik perisi ona gerçek sihrin; bir şeyin kendisi olmasına, özgür ve iyi olmasına yardım etmek olduğunu söyledi.” (Klişe bir laf mı? Bu hikâyede değil 🙂

Arthur Rackham’ın resimleri Sindirella’nın orijinal basımında da yer alıyormuş. Önemli bir detay.

*Lokum Çocuk Kütüphanesi instagram hesabındaki başka pek çok kitap da ilginizi çekebilir.
7 yaş ve üzeri kitaplara buradan ulaşabilirsiniz.

 

Sindirella Özgürlük Kedisi
Yazan: Rebecca Solnit
Resimleyen: Arthur Rackham
Dinozor Çocuk, 2021, 32 sayfa