Hayatımın Rolü

Bazen Roller Değişir!

Olivia’nın şansına oyuncu bir anne, kayıp bir baba, sevimli ama ürkek bir erkek kardeş, gizemli dede ve nineler düşmüştü ancak sonrasında yaşayacaklarına kıyasla ne kayıp ne de gizem hayatında bu kadar etki yaratabilirdi.

“…Öyle ki, ayaklarınızın altındaki zemin ansızın göçmüş; o zamana kadar varlığını sürdüren dünya, göz açıp kapayıncaya kadar buhar olup uçmuş.”

İlk bölümün sonunda bu cümleyi okuduğumda etkinin boyutunu hayal edememiş ve okuyacağım kitabın daha yumuşak çerçevede büyüme sorunlarına ışık tutan bir hikâye olacağı algısına kapılmıştım. Sonra işler biraz tuhaflaştı.

Birazın altını doldurmadan geçmek istemem doğrusu: “Evdeyse her şey iyice tuhaflaştı. Buzdolabı soğutmuyordu, ama zaten içi boştu. Sütü bir kamp ocağında ısıtmak, üstümüze dört battaniye örterek uyumak, evin içinde paltoyla gezmek, mum ışığında giyinip soyunmak, cep telefonunu kütüphanede şarj etmek, soğuk suyla duş almak, ıslak saçları havluyla kurulamak, çamaşırı elde yıkamak gerekiyordu. Ayrıca, arkadaşlarımın bilgisayarlarını kullanıyordum.”

Hayatımın Rolü

Annenin işsiz kalmasıyla başlayan çöküş dönemi farklı kollardan ilerliyor ve ben de Olivia için ne yapacağımı bilemiyorum. Evlerinin ödenmeyen kredi borçlarını, okul taksitlerini, faturalarını gördükçe kalbim sıkışıyor ve yaşadığımız benzerlikler sebebiyle ona çıkış yolunu hemencecik gösterebilmeyi istiyorum. Ama bilmediğim bir şey var: Olivia tüm bunlarla ve çok daha fazlasıyla baş edebilecek kadar güçlü. Yolun kendisi ne kadar çetinse onun keşifleri de o kadar kıymetli!

“İnsanın kendi annesini, ödeyemediği faturaların önünde eski, kırık dökük bir oyuncak gibi ağlarken görmesi çok ağır bir darbe.
Bir anda kendimi alabildiğine çaresiz, yapayalnız ve acınacak halde hissettim.”

***

Bir anda tüm yaşamı değişen on iki yaşındaki bir çocuk, hiç beklemediği sorumlulukların ve yükümlülüklerin altında kaldığında ne yapar ve ne hisseder? Sanırım ben de Olivia gibi tutunabilecek bir dal bulabilir miyim umuduyla etrafa bakardım önce.
Tutunabilecek bir dal olmadığını kısa sürede anlayan Olivia’nın en sevdiğim taraflarından biri kardeşi Tim için kurduğu oyun sayesinde onun bu süreci daha kolay atlatmasına olanak –dalın kendisi- sağlamış olması oldu.

Olivia

Katalan edebiyatının ödüllü yazarlarından Maite Carranza’nın yazdığı Hayatımın Rolü kitabının, zor süreçlerden geçen pek çok aile hikâyesinden farkı ise zorlukların içerisine annenin ağır depresyonu gibi hassas bir durumu ve daha pek çok konuyu okuru hem bunaltmadan hem de merakı hiç düşürmeden verebilmiş olmasında yatıyor.

“Yoksul olduğumuzu biliyorum ama bu, insana tuhaf gelen ve sesli söylemeye cesaret edemediğiniz bir sözcük.”

Bu kitabı okuyan Olivia’nın yaşıtı okurların arkadaş çevrelerine daha empati ile yaklaşacaklarını ve benzer bir durumu yaşama ihtimalinin herkes için geçerli olduğunu algılayabileceklerini düşündüm.

Tıpkı bu kitaptaki gibi rollerin değişilmek zorunda kalındığı durumların tam da içinde olan çocuklar için Hayatımın Rolü kitabının sağaltıcı ve yol gösterici olmasının yanında umudu tazelemek için de ne kadar önemli olduğunu not almıştım. Hayatın içinde zorbalıklarla da karşılaşıyoruz karşılıksız yardımlarla da. Dengeyi sağlayacak olan şey, ikisinin de hayatın içinde birer parça yer aldığını fark edebilmek sanırım.

Ben bu kitabı en çok ebeveynlerin ve öğretmenlerin okumasını; “Hayat oyununda ertesi gün ne olacağını kimse bilemez.” cümlesiyle karşılaşmalarını ve bu cümle özelinde çocuklarla diyalog kurmalarını, sorumlulukları paylaşmalarını isterdim.

“Sevgi hava gibidir, asla bitmez.” diyen ve taşındıkları ilk gün evlerine yemek getiren komşuların da bu kitaptaki yerini ve önemini belirtmeden geçmek istemem.

Yazarın kitabı yazma sebeplerinden birinin de Barselona’daki ekonomik krizden en çok etkilenen semtlerden SantVicençdelsHorts’da bir okulu ziyaret etmesi ve oradaki umutsuzluk ve üzüntü ortamını görmüş olması olduğunu okuyunca Olivia ve Tim’in yaşadıklarının sadece bir rol olmadığını fark edip tüm bu adaletsizlikler karşısında –daha da- çaresiz hissedip çokça ağladım.

Sonra aklıma Olivia geldi. Roller değişse de kardeşinin elinden tutan ve zorluklarla mücadeleyi asla bırakmayan Olivia…
İşte o zaman odaya kuş sesleri doldu, onları dinledim.
Kuşlarla dans etmek için onları görmem gerekmiyordu.

 

Hayatımın Rolü
Yazan: Maite Carranza
Türkçesi: Saliha Nilüfer
Günışığı Kitaplığı, 2021, 200 sayfa

11 yaş ve üzeri kitaplara buradan ulaşabilirsiniz.

*Lokum Çocuk Kütüphanesi instagram hesabındaki başka pek çok kitap da ilginizi çekebilir.