Konuk Yazar: Sinem Atayurt Bozkuş / Okuduğunuzda İyi Hissedeceğiniz Ebeveyn Kitapları

Elif doğmadan önce okuduğum ve beni kuyu gibi içine çekip sonra da orada çaresizce bırakan ebeveyn kitaplarından sonra kitapçıya gittiğimde bile ebeveyn kitaplarının önünden geçesim gelmemişti uzun süre. Sonra -yavaş yavaş- bu küskünlüğün kitaplardan değil seçimlerden ve çocuğumu kitaba uydurmaya zorlayan benim bilincimden kaynaklandığını fark ettim. Göz ucuyla da olsa baktığım kitaplara biraz daha kulak kabartmaya ve daha da temelde çocuğumun tam olarak ne demek istediğini dinlemeye, anlamaya başladım. Bu süreçte Elifle olan yolculuğumuz ikimiz için de öğretici oldu. Yarıda bıraktığım çok fazla ebeveyn kitabı olsa da neden bilmiyorum bu dünyadan kendimi tamamıyla da soyutladım diyemem.

Bu alanda okumalar yapıp faydalandığı kitaplardan bana özet yapmasını istediğim arkadaşlarım oldu. (Bu ne kolaycılık 🙂 Diğer taraftan, bu kategorideki kitaplara tamamen sırt çevirip ebeveynliği yazılanlardan bağımsız olarak içgüdüsel bir şekilde gayet de güzel bir bağlanma ve pozitif disiplin halinde götürebilen arkadaşlarım da var. Ebeveynlik yolculuğunun tek bir doğrusu olmadığı gibi herkese uyan tek bir cevabının da olmadığını iki çocuklu hayatımda anlamış/öğrenmiş oldum.

Konuk Yazar

Ebeveyn kitapları için önemli bir kriter var bence, okuduğunuzda size kendinizi iyi hissettiren ya da sizi kısıtlayıp kuyuya çeken kitaplar. İyi hissettiren kitaplara kulak vermekte fayda olduğunu düşünüyorum. Peki, bunlar hangileri? “İyi hissetmek” kişiye göre değişmez mi? Sevgili Sinem, bu alan için çok güzel bir derleme yapmış. Bazılarını okudum bazılarını da ilk kez duydum. “Keşkesiz Ebeveynlik” ile ilgili ilerleyen günlerde farklı yazılar, paylaşımlar da olacak. Ben de merak ediyorum açıkçası, hep beraber öğrenmiş oluruz 🙂

***

Anne baba olmak pek çoğumuz için milat değil mi? Sadece yeni rollerimiz ve hayatımız için değil aslında çoğu zaman ilgi alanlarımız için de bir milat…

Ebeveyn olmak hayatımızdaki hemen hemen her şeyi değiştiriyor. Bazen oturduğumuz evi, kullandığımız otomobili bile değiştiriyoruz, yediklerimiz, içtiklerimiz değişiyor, eğlence anlayışımız, tatil ve dinlenme şeklimiz farklılaşıyor. İzlediklerimiz, dinlediğimiz şarkılar değişiyor ve tabii okuma alışkanlıklarımız da.  Bebeğimizi beklerken artık kütüphanemize ebeveynlere yönelik kitaplar da girmeye başlıyor.

Bu kitapların pek çoğu bize vizyon katan, başka bir bakış açısı sunan, eğitici öğretici kitaplar olsa da bazı kitapları okudukça, sundukları ebeveynlik yaklaşımı nedeniyle bize kendimizi sorgulatan ya da anlattıklarını hayata geçirmemizin zor olduğu kitaplar da olabiliyor.

Her yaş döneminin gelişim özelliklerine yönelik veya olası bir soruna odaklı çözüm öneren kitaplar olduğu gibi sadece ebeveynlik yaklaşımlarına ilişkin kitaplar da var.

Size bu yazıda tanıtmak istediğim kitaplar ebeveynlere farklı bir vizyon sunan, çocuklarla iletişime yönelik, uygulanabilir yöntemler sunan, okuyunca kendinizi kötü hissetmeyeceğiniz, anne babalığınızı sorgulatmayacak, okudukça kendinizi iyi hissedeceğiniz kitaplar.

Dönem olarak özellikle bebeklik ve ergenlik döneminde faydalanabileceğiniz kitapları seçmeye özen gösterdim.

Anne Baba ve Çocuk Arasında

Benim listemin ilk sırasını Dr. Haim G. Ginott’un Anne Baba ve Çocuk Arasında kitabı alıyor.  Haim G. Ginott  bir klinik psikolog ve çocuk terapisti. Anne Baba ve Çocuk Arasında  kitabını ben tüm ebeveyn kitaplarının anne babası olarak tanımlıyorum. Bence tam bir rehber kitap.

Bu kitabı okuyarak özellikle ebeveyn çocuk iletişimi konusunda detaylı bilgiye sahip olabilirsiniz. Ayrıca kitapta olumlu ebeveynlik yaklaşımı, Disiplin vb. pek çok konuya da değinilmiş.

Kitap hiçbir anne ve baba, sabah uyandığında çocuğun hayatını berbat etmek için planlar yapmaz cümlesiyle başlıyor. Anne babalığı karşılık görüşülmesi gereken sonsuz sayıda küçük olaylar, periyodik çatışmalar ve ani krizler dizisi olarak tanımlıyor.

Kitapta en sevdiğim şey ebeveynlere kendilerini kötü hissettirecek bir yaklaşım olmaması. Ebeveynliğin öğrenilen bir süreç olduğunu anlatıyor.

Konuş ki Dinlesin Dinle ki Konuşsun

İkinci önerim Adele Faber – Elaine Mazlish’in ortak yazdığı Konuş ki Dinlesin Dinle ki Konuşsun kitabı.

Bu kitap çocuğunuzla iletişim becerilerinize çok katkı sağlayacak, okuması çok zevkli, pek çok konuda, pratik çözüm bulmanıza destek olacak bir kitap. Kitapta önerilen tüm yaklaşımlar çizimlerle de anlatılmış bu da okunmasını, anlaşılmasını kolaylaştırıyor.

Kitabın giriş cümlesi çok hoşuma gidiyor. Yazar Adele Faber şöyle diyor, Çocuklarım olmadan önce harika bir anneydim. Herkesin çocuklarıyla neden problem yaşadığı konusunda uzmandım. Sonra üç çocuğum oldu.

“ Çocuklarınız kendilerini iyi hissettikleri zaman iyi davranış sergileyeceklerdir. Onların kendilerini iyi hissetmelerine nasıl yardımcı olabiliriz? Onların duygularını kabullenerek! ”

Konuş ki Dinlesin Dinle ki Konuşsun, çocuklarla yaşadığınız sorunlara uygulanabilir çözümler sunan, dili akıcı, okumanın çok zevki olduğu bir diğer kitap. Yazarlar kitabın son sözünde Dr. Haim Ginott’a da çocuklarla iletişim dünyasına katkıları için teşekkür ediyorlar.

Anne Baba Lütfen Beni Anla

Üçüncü önerim Anne Baba Lütfen Beni Anla kitabın yazarları Joanna Faber ve Julie King. Joanna Faber Adele Faber’in kızı.

Kitap yine çocuklarla iletişim konusunda bir rehber niteliğinde. Yazar kitabın başında çok samimi bir itirafta bulunuyor, mükemmel diye bir şey yok, bazen sadece bir şekilde ayakta kalabilmek bile iyi hedefmiş. Kitapta çocukların duygularını anlama, çocuklarla iş birliği yapma, çatışmaları önleme/çözme,  övgü-takdir yöntemleri, ebeveynlerin duyguları, kardeş çatışmaları vb. pek çok gündelik konuya ilişkin başlık var. Bu kitapta en sevdiğim şeylerden biri her bölümün sonunda bir hatırlatma bölümünün olması. Bazen açıp sadece bu bölümleri okuduğum bile oluyor.

Isabelle Filliozat

Dördüncü sıraya bir kitaptan ziyade bir yazarı koymak istedim, yazar Isabelle Filliozat.

Filliozat çocukların gelişim dönemlerine ilişkin birbirinin devamı niteliğin 3 kitap yazmış.

3 kitap da Anouk’un harika çizimleriyle çok keyifli hale gelmiş. Çocuğunuzun yaş dönemine uygun hemen her evde karşılaşabilecek sorunlara yönelik çözüm önerileriniz bu kitaplarda bulabilirsiniz. Yazar ve çizer konulara özel olarak önce olumsuz ebeveyn davranışını sonra da olumlu davranışı örneklemişler. Dili son derece basit, anlatımı akıcı bir kitap. Belki derin sayılmaz ama tanıtmak istediği olumlu ebeveynlik yaklaşımını anlattığını söyleyebilirim.

Bir ebeveyn olarak içinizi ferahlatacak pek çok mesaj da okuyacaksınız, örneğin sevgi ve şefkat göstermek için çocuğunuza günde on dakika ayırmak geceleri daha sakin geçirmesini sağlar.

Denemediğim Yol Kalmadı: Çocukların karşı koyma, ağlama ve öfke krizleriyle dolu 1-5 yaş arası çocukluk yıllarını huzurlu geçirme rehberi

Sabrımı Zorluyorsun: 6-11 yaş arası çocukları anlama rehberi

Artık Hiç Anlaşamıyoruz!: Kapıların Çarpıldığı 12-17 yaş arası dönemi keyifli, doyumlu ve sorunsuz geçirme rehberi.

Dramsız Disiplin

Beşinci sırada Dramsız Disiplin Dr. Daniel J. Siegel ve Dr. Tina Payne Bryson’un ortak kitabı pozitif disiplin konusunda bence temel kaynaklardan biri sayılır. Klasik katı disiplin yaklaşımları yerine öğrenmeyi teşvik eden ve gelişimi destekleyen pozitif disiplin anlayışına dair pek çok bilgiye, yönteme ve örneğe bu kitapla ulaşabilirsiniz.

Özellikle pozitif disiplin konusunda bir adım atmayı düşünüyorsanız, çocuğunuza sürekli yapma, hayır, dur, hadi demekten sıkıldıysanız bu kitap sizin için iyi bir başlangıç olabilir.

Yazarlar Daniel J. Siegel ve Tina Payne Bryson aynı zamanda ebeveynlik kitaplarının son dönemdeki kült kaynaklarından Bütün Beyinli Çocuk’un yazarları. En son çevrilen kitapları Evet Beyinli Çocuk.

Size kısaca anlatmaya çalıştığım ebeveynlik kitapları kendinizi suçlu ve yetersiz hissetmenize neden olmadan ufkunuzu açacak, umut verecek, yaşadığınız veya yaşayacağınız olası sorumlara çözüm bulmanızı destekleyecek kitaplar. Tabii hiçbir zaman unutulmaması gereken, kitapların kesin bir katkıdan ziyade seçeneklerimizi artıran kaynaklar olması.

Ebeveynlik yaşayarak, deneyerek, çabalayarak öğreniliyor. Hatalar yapıyoruz, bazen çok zorlanıyoruz, bazen tükenmiş hissediyoruz ama her seferinde ilişkimizi yeniden kuruyoruz. Çocuklarınıza hayal ettikleri ebeveynliği sunmak için çabalayan her anne babanın önünde saygıyla eğiliyorum.

Kalbimle

Sinem Atayurt Bozkuş – Ebeveyn Koçu
www.keskesizebeveynlik.com

Blogdaki Konuk Yazar yazılarına buradan, Çocuğun Duygusal Dünyası kitabı hakkındaki yazıya ise şu linkten ulaşabilirsiniz.
“Anne Baba Sihri” isimli kitap hakkındaki yazı da ilginizi çekebilir.
Sevgili Güneş Ulus ise “Anneliği Like Et” kitabı hakkında yaptığımız söyleşi de tam olarak burada.